WATERDISTRIBUTIE
Aquarama 108 – juni 2025
Thermische energie uit drinkwater helpt steden en gemeenten te verduurzamen
De invulling van het lokale energie- en klimaatpact en de bijbehorende warmteplannen stelt steden en gemeenten vandaag voor een grote uitdaging. Om haar vennoten bij te staan in de transitie richting duurzame warmte, biedt waterbedrijf Pidpa vandaag een fossielvrij alternatief voor zowel koeling als verwarming: thermische energie uit drinkwater.
Thermische energie uit drinkwater of TED is naast onder meer geothermie en thermische energie uit oppervlakte- en afvalwater, een van de mogelijke alternatieven voor fossiele brandstoffen. Het systeem onttrekt warmte uit een drinkwaterleiding en geeft die af aan een secundair net, waar het bijvoorbeeld met behulp van een warmtepomp verder op temperatuur gebracht kan worden. “De grote voordelen van drinkwater zijn het continue debiet en de relatief constante temperatuur”, vertelt Maarten Debusschere, sales manager bij Pidpa. “Daardoor kunnen warmtepompen in elk seizoen aan een optimaal rendement fungeren, vergelijkbaar met dat van geothermie. Bovendien is het geschikt voor zowel verwarmen als koelen.”
Geen impact op drinkwater
Concreet wordt voor een TED-project een bypass gecreëerd op de waterleiding, om zo een deel van de stroom over een dubbele platenwarmtewisselaar te stuwen en warmte of koude uit te wisselen met een secundair net. “De drinkwaterkwaliteit blijft voor ons uiteraard prioritair. Daarom gebeurt de energie-overdracht zonder fysiek contact tussen het primaire en secundaire net en wordt er sterk gewaakt over de temperatuur, met een gemiddelde ?T van 2 à 4°C op de hoofdstroom. Aangezien het water na de energie-uitwisseling gewoon weer in het net gepompt wordt, is er ook geen impact op druk of debiet.”
Energetisch potentieel
In het Netepark in Herentals werden educatief centrum Hidrodoe en de faciliteiten van Sport Vlaanderen zo al gekoppeld op de reinwaterkelder van het naastgelegen distributiecentrum. “De drinkwaterproductie in Herentals bedraagt 16.000 m3/dag. Als je weet dat elke 1 m3/u bij een ∆T van 2°C zo’n 2,32 kW aan energie oplevert, dan halen we daar dus snel een warmteafgiftevermogen van 1.500 kW. Tijdelijk kunnen we zelfs hogere vermogens leveren. In Hidrodoe leidde dat al tot een reductie van het gasverbruik met 95% en een daling van de CO2-uitstoot van 76 ton in 2021 naar 4,3 ton in 2023. Ondertussen bleven ook de onderhouds- en exploitatiekosten laag.”
Op zoek naar juiste projecten
TED is vooral interessant bij een continue energievraag, maar ook het drinkwaternet zelf is een factor. “Met onze jaarlijkse productie van 60 miljoen m3 kunnen we energie leveren voor het equivalent van 3.200 woningen. Er is echter niet overal in het net evenveel thermische capaciteit en elk project heeft impact op het potentieel stroomafwaarts. Daarom doen we dit heel doordacht.”
In de eerste plaats stelt Pidpa de energie ter beschikking van haar gemeentelijke vennoten. “We willen dat de energie zoveel mogelijk aangewend wordt voor maatschappelijke doeleinden en gerelateerd aan de invulling van hun warmtezoneringsplannen. In functie van het potentieel, de vraag en de kosten wordt dan samen met de vennoot afgewogen of een project relevant is.”
Redactie: Elise Noyez
Beeld: Pidpa