FEDERATIES
Aquarama 105 – oktober 2024
CEBEDEAU in Circular Wallonia Projects
In ons vorige artikel hadden we het over de strategische missie van de uitrol van een circulaire economie in Circular Wallonia. Dat laatste staat voor de ontwikkeling van een circulaire economie met de waardeketen van het water als centraal element, en vormt de basis voor tal van projecten. CEBEDEAU en CRA-W ontwikkelen een nieuwe tool om in te schatten welke risico’s verbonden zijn aan het hergebruik van gezuiverd afvalwater voor steden, industrie en landbouw. Vier andere projecten zijn al uitgewerkt : drie methodologische tools om de watervoetafdruk van bedrijven te meten en te reduceren, en een procedé om stoffen uit het afvalwater te recupereren en valoriseren.
Het toestand van water en klimaatverandering in Wallonië
De studies van het IPCC verwachten een toename van de neerslag in ons land tijdens de komende tien jaar, maar dat wil niet zeggen dat er daarom meer water beschikbaar zal zijn. Het zal eerder de verdeling over de verschillende natuurlijke reservoirs (grondwater, rivieren….) beïnvloeden. Het grotere aantal extreme gebeurtenissen zal er toe leiden dat er meer water zal wegstromen en er minder zal infiltreren. Naarmate de temperaturen stijgen, moet men ook rekenen met een grotere evapotranspiratie.
De recente toename van droogteperiodes betekent ook dat de landbouw wellicht gebruik zal moeten maken van irrigatie, tenminste tijdens zekere periodes. Dat zorgt voor een bijkomende druk op de beschikbaarheid van water. Deze problemen treden ook op buiten de landsgrenzen, wat de binnenkomende debieten zal beïnvloeden. Het risico op tekorten is ongelijk verdeeld, want de toegang tot water hangt sterk af van de plaats waar bedrijven gevestigd zijn.
We kennen ook meer en meer kwaliteitsproblemen. Verontreiniging, of de introductie van nieuwe normen kunnen ertoe leiden dat een bepaalde bron niet langer benut kan worden. Perioden van lage waterstanden kunnen ook de kwaliteit van oppervlaktewater verminderen, doordat de concentratie van vervuilende stoffen toeneemt.
Beschikbaarheid van water blijft een uitdaging, waar bedrijven zich op moeten voorbereiden.
Tegen deze achtergrond heeft CEBEDEAU de volgende projecten ontwikkeld
ResRecovery
Het project ResRecovery evalueert de mogelijkheden om stoffen uit het effluent op te vangen voor hergebruik. De conventionele waterbehandeling met actief slib wordt doorgaans ingezet om stedelijk en industrieel afvalwater te zuiveren, vooraleer ze weer in het milieu geloosd worden. Dit proces vereist veel energie, hoofdzakelijk om ervoor te zorgen dat de micro-organismen voldoende zuurstof krijgen om de organische stoffen te metaboliseren (zuiveren). Het afvalwater bevat tal van stoffen: organische koolstof, voedingsstoffen (stikstof en fosfor), metalen… Deze kunnen gerecupereerd worden om ze te gebruiken als grondstof voor biologische producten. Deze aanpak verlaagt ook het totale energieverbruik van een zuiveringsstation.
Jammer genoeg blijft het potentieel van hergebruik grotendeels onbenut in West-Europa. Wat er gebeurt aan valorisering, blijft voornamelijk beperkt tot energierecuperatie. We moeten dus de keten van waterbehandeling herbekijken, zodat afvalwater niet langer als een afvalproduct wordt gezien, maar als een bron van bruikbaar water, energie, voedingsstoffen en andere producten van biologische oorsprong. De huidige studie houdt geen rekening met de valorisatie van de thermische energie van afvalwater.
Deze tool is bestemd voor de industrie en overheid. Het is een combinatie van een literatuurstudie en case studies in Europa om procédés te evalueren en technico-commerciële scenario’s uit te werken. Tevens worden de meest beloftevolle ontwikkelingspistes gegeven en worden enkele scenario’s geschetst. ResRecovery vergelijkt de voordelen, beperkingen en hefbomen, evenals de interactie tussen scenario’s en andere aspecten van circulariteit in een grondstoffenmatrix.
Het volledige rapport is beschikbaar op
http://cebedeau.be/files/rapport-resrecovery
Baromètre de l’Eau – Waterbarometer
De Baromètre de l’Eau /de Waterbarometer is een tool waarmee bedrijven hun kwetsbaarheid ten opzichte van waterbevoorrading kunnen inschatten aan de hand van specifieke indicatoren. Op basis van een eenvoudige vragenlijst en een analyse van de waterbehoefte en waterstromen in het bedrijf krijgt men een gedetailleerd overzicht van de sterke en zwakke punten van het waterbeheer. Met deze tool kan men de wateraspecten inschatten bij het ontwerp van nieuwe productielijnen. Er worden ook suggesties gedaan om dit belangrijke aspecten te optimaliseren.
De Waalse versie ‘Baromètre de l’Eau’ is het resultaat van een samenwerking tussen VITO en CEBEDEAU. Het is een webplatform waarmee milieuverantwoordelijken of verantwoordelijken voor utilities binnen een bedrijf toegang krijgen tot een vragenlijst, analysemethoden en kaarten om zo hun waterverbruik te visualiseren en optimaliseren.
Voor wie al vertrouwd is met de Vlaamse Waterbarometer, vermelden we dat er een nieuwe module ‘energie’ werd toegevoegd door Vito.
https://waterbarometer.be/login
WaterLoop Diagnostic
Deze methode is geen audit, maar een eerste stap in de bewustwording rond waterbevoorrading en inventaris van de bronnen. Het is een methodologie waarmee men snel het potentieel voor waterhergebruik binnen een bedrijf kan inschatten. De doelgroep bestaat uit personen die niet of weinig bekend zijn met de waterproblematiek. De studie wordt uitgevoerd door de verantwoordelijken van het bedrijf, met de ondersteuning van specialisten in milieudiagnose of waterbeheer.
Er zijn twee manieren van aanpak in functie van de omvang van het bedrijf en het engagement om een proactief waterbeleid uit te werken: enerzijds een volledige diagnose op basis van een bezoek ter plaatse, anderzijds een vereenvoudigde versie aan de hand van reeds beschikbare gegevens en een interne studie. Het is mogelijk, maar niet noodzakelijk, om de eerste stappen van de WaterLoop Diagnostic uit te voeren met behulp van de Waterbarometer.
Beide tools zullen worden voorgesteld tijdens praktische workshops op de Aquarama Trade Fair. Wacht niet te lang om u in te schrijven.
Water Audit Zoning
Water Audit Zoning is een methode voor een groep bedrijven om een collectief project rond circulair waterbeheer op te zetten. Het doel is om het potentieel aan circulair gebruik te bepalen op een kwalitatieve en semi-kwantitatieve kaart van de plaatselijke waterlagen en putten.
De methode bestaat uit 4 grote stappen: Eerst is er een startworkshop met de verschillende bedrijven om de grenzen en beperkingen te onderzoeken. Daarna worden de bedrijven bezocht om een matrix van de waterstromen op te stellen aan de hand van WaterLoop Diagnostic. Het potentieel voor circulair gebruik wordt bepaald met een matrix en een kaart van de waterlagen en putten in de zone. Tenslotte wordt er een haalbaarheidsworkshop gehouden, waarbij de resultaten en mogelijkheden worden voorgesteld aan de stakeholders.
Uiteindelijk wordt er een synthesedocument opgesteld met een realistische inschatting van de mogelijkheden voor circulair gebruik. Dit vormt een objectieve basis voor de beslissers om prioriteiten te bepalen en kansen te benutten.
Al deze projecten worden in detail voorgesteld in de brochures van CEBEDEAU, die downloadbaar zijn op de website
https://cebedeau.be/fr/blog/article/circular-wallonia
Voor meer informatie over deze projecten, kan u CEBEDEAU contacteren via
Op 21 november zal de studiedag van CEBEDEAU gewijd zijn aan micropolluenten in water. Inschrijvingen op
